Mesec se ohladio mnogo kasnije nego što se do sada verovalo

SCITECH Autor:Srna12. okt. 202111:29 > 11:37

Izvor: Anadolija/Tayfun Coşkun

Mesec se ohladio kasnije nego što se do sada verovalo, sugeriše materijal koji su sa ovog prirodnog satelita prikupile kineske sonde.

Ostaci stena nastali topljenjem magme koji su sa Meseca stigli na Zemlju nakon uspešne prošlogodišnje kineske misije milijardu godina su mlađi od materijala sakupljenog u ostalim misijama prije više decenija, piše u članku objavljenom u časopisu „Sajens“.

Uzorci doneseni sa američkih i sovjetskih misija stari su više od 2,9 milijarda godina, ali oni prikupljeni tokom kineske misije „Čang`e-5“ krajem prošle godine gotovo su milijardu godina mlađi.

Ti podaci upućuju na zaključak da je vulkanska aktivnost na Mesecu trajala duže nego što se pretpostavljalo.

U decembru prošle godine kineska sonda bez posade sletela je na dosad neposećeni deo velike ravnice nastale delovanjem lave Okeanus Procelarum.

Na Zemlju je donesen 1.731 gram uzoraka.

 

 

***

Komentar

***

 

 

Antički astronomi Eudoks i Kalip su vezali fiziku  za - "spašavanje fenomena" - sačinili su matematičke teorije pomoću kojih su mogli opisati i predvideti kretanja nebeskih tela, a posmatrači su procenjivali u kom su se stepenu ta predviđanja slagala sa pojavama. Ali pobedio je Aristotelov pojam nauke koji je sve do Galilejevih vremena ostao na snazi; za Aristotela je - čista fizika - da bi bila episteme -sigurno znanje - mora ostati na - kvalitativnim principima - na nebeskoj kosmologij. Kosmologija teži da otkrije prirodu telâ i njihove osobine, prirodu sila kojima su ona izložene. Za razliku od Aristotela Njutn je stvorio paradigmu nove fizike tako što joj je nametnuo - teoriju saznanja - antičke astronomije. Tek sa Ajnštajnom  kosmologija postaje teorija – koja se od 1950, kada su se pojavile sonde, sateliti, rakere koje izlaze izvan Zemljine atmosfere, te otada dobijamo, precizne merne podatke raznorodnih zračenja (koje uz pomoć kompujuter sajensa možemo bolje uređivati), te sa prikupljanjem materijalnih elemenata izvan Zemlje, poput ovih sa Kineske sonde, kosmologija se može smatrati empirijskom naukom, koja se razvija metodama učenja na grešakama, jer nas svaka nova materijalna činjenica tera da “preispitujemo” postojeće hipoteze.

 

Zoran Stokić

12-10-2021.