Naučnici potvrdili šta se nalazi u Mesecu

 

SCITECH Autor: N1 Sarajevo 06. okt 202318:07 0 Shutterstock/Fernando Astasio Avila

 

Godinama se spekulisalo o sastavu Mesečevog jezgra. Iako su neutemeljene teorije odbačene, dublja debata o unutrašnjoj strukturi Meseca se nastavila. Međutim, čini se da novi rezultati istraživanja bacaju novo svetlo na ovu lunarnu misteriju.

Suprotno ranijim pričama, nakon iscrpne studije, rezultati objavljeni u maju su otkrili da je Mesečevo jezgro veoma slično Zemljinom, sa čvrstom unutrašnjom strukturom koja ima gustinu sličnu gvožđu.  “Ovo otkriće pomaže u rešavanju duge debate”, navodi Arthur Briaud iz francuskog Nacionalnog centra za naučna istraživanja. Priroda Mesečevog „srca“, bilo rastopljenog ili čvrstog, krije ključ za otključavanje Mesečeve istorije i shodno tome, hronike Sunčevog sistema.

Briaud i njegov tim naglasili su značaj ovog otkrića. “Naši rezultati dovode u pitanje evoluciju Mesečevog magnetnog polja zbog njegove jasne demonstracije postojanja jezgra, dajući značajan uvid u vremensku liniju lunarnih događaja tokom ranog Sunčevog sistema.”

Zavirivanje u dubine

Unutrašnjost nebeskih tela može se najbolje razumeti kroz seizmičke podatke. Potresi proizvode akustične zrake koji, nakon interakcije s unutarašnjim materijalima, nude uvid u jezgro objekta.

Korišćeni su podaci iz misije Apollo, ali je njihova ograničena rezolucija predstavljala izazove u određivanju stanja unutrašnjeg jezgra. I čvrsti i fluidni modeli jezgra izgledali su uverljivi kroz uvide Apolla.Uz pedantan pristup, Briaud i njegov tim su ažurirali podatke iz raznih lunarnih misija i laserskih eksperimenata. Zatim su uporedili ove podatke sa različitim osnovnim modelima kako bi utvrdili najtačniju reprezentaciju.

Poznato jezgro

Pedantno istraživanje otkrilo je intrigantne uvide. Otkrili su aktivno prevrtanje duboko unutar Meseca, što sugeriše da gušći materijali tonu, dok se lakši dižu. Ova teorija preokreta, koja objašnjava specifične elemente vulkanske regije na Mesecu, sada nalazi više utemeljenja.

Nadalje, utvrdili su da Mesečevo jezgro uveliko podseća na Zemljino, a sastoji se od spoljnog fluidnog sloja i čvrstog unutrašnjeg jezgra. Gustine koje su pronašli su zapanjujuće bliske gvožđu, piše Curiosmos. Zanimljivo je i da je studija iz 2011. koju je vodila NASA-in Renee Weber došla do sličnog zaključka koristeći napredne seizmološke tehnike. Briaudov tim vjeruje da njihovi rezultati učvršćuju ta ranija otkrića, čineći uverljiv argument za lunarno jezgro nalik Zemljinom.

Razumevanje Mesečevog jezgra ima implikacije na njegovu magnetsku istoriju. Zna se da je Mesec nekada imao snažno magnetno polje, koje je počelo opadati pre oko 3,2 milijarde godina. Nova otkrića mogu razjasniti razloge za taj pad. Dok se ljudi pripremaju za još jednu posetu Mjesecu, šanse da se ovi zaključci seizmički potvrde mogu biti „iza ugla“.

 

***

Komentar

***

 

Slučajnosti mogu da vam podare ali i da unište život. Kada se u ranom paleozoiku pre oko 500 miliona godina Zemljino unutrašnje jezgro formiralo, magnetno polje Zemlje moglo je da spreči kosmičke zrake, povećao se i procenat kiseonika pa se dogodila - Kambrijska eksplozija tj. - biološki veliki prasak - kada je došlo do iznenadnog  procvata složenog života i praktično svi glavni životinjski  tipovi počeli su da se pojavljuju u fosilnim zapisima – bio je to početak buma boja i počrtsk organa vida, pojavilo se "oko"! Bio je to, kako je kazao Pol Sezan, "mesto gde se ukrštaju naš mozak i univerzum"! Pre 66 miliona godina kada je asteroid udario u Zemlju  izumrli su dinosaorusi tj. nestalo je oko 76% biljaka i životinja ali sa druge strane gledano - "sisari" su dobili šansu - za svoj razvoj,..., a to je evolucija ka Homo sapijensu. Sledeća nagla promena klime od pre 2 miliona godina kada se u Africi proširila suša jezera su se smanjila, šume se proredile, nestale su savane... naš daleki predak se prilagodio toj slučajnosti tako što je počeo hodati na dve noge.

Zoran Stokić

7.10.2023.